Khi trẻ mắc bệnh còi xương, các mẹ nên tích cực nấu những món ăn ngon bổ dưỡng cho trẻ hàng ngày. Sau đây là các món ăn được các chuyên gia dinh dưỡng nhi khoa tư vấn dành riêng cho trẻ còi xương, suy dinh dưỡng và hướng dẫn cách chế biến, mời các bậc cha mẹ tham khảo.
Contents
1. Còi xương là gì?
Còi xương là loạn dưỡng xương do cơ thể trẻ bị thiếu hụt vitamin D, làm ảnh hưởng đến quá trình hấp thu, chuyển hóa canxi và phốt pho. Bệnh này thường gặp ở trẻ dưới 3 tuổi. Nguyên nhân chủ yếu gây còi xương ở trẻ chính là do thiếu ánh sáng mặt trời, trẻ sinh thiếu cân, sinh non, trẻ không được bú sữa mẹ, trẻ có hội chứng kém hấp thu, trẻ suy dinh dưỡng…
Trẻ thường quấy khóc, ngủ không yên giấc, giật mình, ra nhiều mồ hôi trộm, rụng tóc vùng sau gáy tạo thành hình vành khăn, răng mọc chậm, chậm biết lẫy, biết bò, đi, đứng… Trường hợp bệnh nặng, trẻ bị biến đổi ở xương gây thóp rộng, có các bướu trán, lồng ngực biến dạng, có chuỗi hạt sườn, các đầu xương cổ tay, cổ chân bè ra, chân vòng kiềng, chữ bát,…
2. Dấu hiệu nhận biết trẻ còi xương suy dinh dưỡng
Bệnh còi xương suy dinh dưỡng có thể dẫn đến nhiều biền chứng nguy hiểm cho trẻ nếu không có các biện pháp phát hiện kịp thời. Vì vậy, các bậc cha mẹ cần lưu tâm hơn nếu ở trẻ có một trong những biểu hiện sau:
1. Trẻ ngủ không ngon, đổ mồ hôi nhiều hoặc bị chứng rôm sảy.
2. Trẻ chậm tăng cân hoặc đứng cân trong vòng 2-3 tháng nghiêm trọng hơn có thể là sút cân.
3. Trẻ chậm biết đi, chậm mọc răng, da xanh và nhão dần. Nếu thấy bé mọc ít tóc, phần tóc khá mỏng đặc biệt là phần tóc phía trước và sau gáy thì khả năng trẻ bị còi xương suy dinh dưỡng là rất cao.
4. Trẻ kém linh hoạt, hay quấy khóc, ít vui chơi, hay buồn bực cũng là dấu hiệu của tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em.
3. Cách phòng ngừa còi xương cho bé
Để phòng bị còi xương ở trẻ, mẹ mang thai nên ăn các thực phẩm giàu canxi.
Nên cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu.
Cho trẻ ăn nhiều các món giàu canxi, phốt pho như trứng, cá, tôm, cua, ngao, sò, ốc và sữa, pho mát.
Hằng ngày cho trẻ tắm nắng khoảng 10 – 15 phút trước 9 giờ sáng. Nếu cần, nên bổ sung vitamin D, canxi cho trẻ dưới dạng dược phẩm theo chỉ định của bác sĩ.
Nhà ở của trẻ phải có đủ ánh sáng. Nếu trẻ bị mắc các bệnh ở đường tiêu hóa, hô hấp… cần được chữa trị sớm.
Ở bất kỳ độ tuổi nào thì việc sinh hoạt hợp lý cũng là cần thiết. Các bậc cha mẹ nên cho trẻ thường xuyên được vận động và tiếp xúc với không khí ngoài trời nhằm tăng cường khả năng đề kháng cũng như sức khỏe cho trẻ.
4. Thực đơn cho trẻ còi xương suy dinh dưỡng
1. Cháo cá quả
Nguyên liệu:
- Cá quả 1 con (300g)
- Rau cải xoong 30g
- Gạo 50g
- Bột ngọt
- Bột gia vị vừa đủ
Chế biến:
Chọn loại cá quả đầu bẹt, vảy ở bụng trắng, lưng đen, làm sạch cá bỏ nội tạng, đem hấp cách thủy cho chín, gỡ lấy thịt nạc ướp bột gia vị, xương cá giã nhỏ lọc lấy 200ml nước.
Gạo xay thành bột, rau cải xoong rửa sạch thái thật nhỏ (có thể giã nhỏ rồi vắt lấy nước cho vào cháo). Cho bột gạo vào nước cá, đun lửa nhỏ, cháo chín cho rau cải xoong, thịt cá, bột ngọt vào quấy đều, cháo sôi lại là được. Cho trẻ ăn ngày 2 lần, cần ăn 20 – 30 ngày. Ăn cách ngày.
2. Cháo lòng đỏ trứng gà
Nguyên liệu:
- Lòng đỏ trứng gà 2 cái
- Gạo ngon 50g
- Bột gia vị vừa đủ.
Chế biến:
Trứng gà luộc chín, bỏ lòng trắng, lấy lòng đỏ, sấy khô tán bột. Gạo rang vàng tán thành bột. Cả hai thứ trộn đều, cho vào nồi, đổ nước vừa đủ đun cho cháo sôi kỹ, thêm bột gia vị vào quấy đều, cháo sôi lại là được. Cho trẻ ăn lúc đói ngày 1 lần. Cần ăn trong khoảng 20 – 30 ngày.
3. Cháo tôm
Nguyên liệu:
- Tôm 150g
- Gạo 50g
- Bột gia vị vừa đủ
Chế biến:
Tôm rửa sạch, bóc vỏ và càng để riêng. Thịt tôm giã thật nhỏ. Vỏ, càng tôm sấy khô tán bột mịn. Gạo xay thành bột. Tất cả trộn đều, thêm bột gia vị, cho vào nồi, đổ nước vừa đủ nấu thành cháo. Khi cháo chín cho bột ngọt quấy đều, cháo sôi lại là được. Cho trẻ ăn ngày 1 lần lúc đói, ăn liền 1 tháng.
4. Bột chân cua
Nguyên liệu:
- Chân cua 300g
- Hạt sen 50g
- Đậu xanh 50g
Chế biến:
Chọn lấy chân của những con cua khỏe, rửa sạch sấy khô tán thành một mịn. Hạt sen, đậu xanh đều tán thành bột. Các thứ trên trộn đều với nhau. Mỗi lần ăn dùng 1 thìa cà phê bột chân cua hòa vào nước cơm đặc hoặc nước cháo loãng, có thể thêm đường hay muối để ăn cho vừa miệng. Ngày ăn 2 lần, cần ăn liền 15 – 20 ngày.
5. Cháo táo tàu
Nguyên liệu:
Táo tàu 5 quả
Hà thủ ô 15g
Ngưu tất 10g
Gạo 50g
Đường trắng 20g
Chế biến:
Hà thủ ô, ngưu tất ngâm rượu vang 7 ngày sau đó sấy khô tán thành bột. Gạo xay thành bột, táo tàu bỏ hạt giã nhỏ lọc lấy 250ml nước. Cho bột hà thủ ô, ngưu tất, bột gạo vào đun lửa nhỏ, cháo sôi cho đường vào quấy đều, cháo sôi lại là được. Cho trẻ ăn ngày 1 lần lúc đói. Cần ăn liền 20 -30 ngày.
Trẻ bị còi xương suy dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất, trí tuệ của trẻ. Ảnh hưởng đến chất lượng nòi giống cũng như dễ bị béo phì do thấp chiều cao.Tuy nhiên, đây là một bệnh có thể phòng tránh được và ít tốn kém. Vì vậy, các bậc cha mẹ cần trang bị cho mình những kiến thức về dinh dưỡng đầy đủ để có thể chăm sóc bé yêu một cách tốt nhất, đề phòng trẻ bị còi xương suy dinh dưỡng.
