Trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán, các nhà đầu tư thường sử dụng margin để gia tăng lợi nhuận cho mình. Những nhà đầu tư sành sỏi thì đã quá quen với việc sử dụng đòn bẩy tài chính này, còn những người mới chơi chắc chắn thuật ngữ này có khá mới lạ với họ. Để giúp các bạn hiểu rõ hơn về margin là gì, Wiki Cách Làm sẽ giải thích sơ lược về margin trong chứng khoán bên dưới đây. Cùng tham khảo qua nhé!
Contents
Margin là gì?
Margin hay còn gọi giao dịch kỹ quỹ là thuật ngữ dùng để chỉ việc đòn bẩy tài chính trong đầu tư chứng khoán. Dịch vụ này được cung cấp bởi công ty Chứng khoán, cho phép nhà đầu tư vay tiền để mua cổ phiếu có giá trị lớn hơn giá trị tài sản ròng mà nhà đầu tư đó có trong tài khoản chứng khoán.
Những cổ phiếu trong danh mục hiện tại của nhà đầu tư sẽ là tài sản đảm bảo cho khoản vay đó. Giao dịch ký quỹ giúp nhà đầu tư tối đa hóa cơ hội và gia tăng lợi nhuận lên gấp bội so với việc chỉ sử dụng số vốn sẵn có.
Ví dụ:
Một nhà đầu tư có 2.500$ và cổ phiếu của công ty X đang được giao dịch với giá 5$ một cổ phiếu.
- Nhà đầu mua lô cổ phiếu X giá 2.500$ và không sử dụng margin. Khi cổ phiểu X tăng giá 10%, nhà đầu tư có lãi thêm 250$.
- Sử dụng Margin, với 2.500$ của mình và 2.500$ còn lại vay từ công ty chứng khoán để mua lô cổ phiếu X giá 5.000$. Khi giá cổ phiếu X tăng lên 10%, nhà đầu tư sẽ có lãi thêm 500$, cao gấp 2 lần so với việc không dùng margin.
Giao dịch ký quỹ không phải là miễn phí, nó sẽ có mức lãi suất khác nhau tùy thuộc vào từng công ty chứng khoán. Ví dụ:
- Lãi cho vay của VNDirect: 13,5% / năm.
- Lãi cho vay của SSI: 14%/ năm.
- Lãi cho vay của BSC: 13%/ năm.
Các thuật ngữ liên quan đến giao dịch ký quỹ
Tỷ lệ ký quỹ là gì?
Tỷ lệ ký quỹ là tỷ lệ giữ tài sản thực có của khách hàng (tài sản ròng) trên tổng tài sản (gồm cổ phiếu và tiền nếu có).
Công thức tính tỷ lệ ký quỹ:
Tỷ lệ ký quỹ = Tài sản thực có/Tổng tài sản
Ví dụ: Nhà đầu tư muốn mua một lô cổ phiếu trị giá 200 triệu đồng, vốn tự có là 110 triệu đồng.
Vậy tỷ lệ ký quỹ ban đầu sẽ là: 110.000.000/200.000.000 = 55%.
Tỷ lệ cho vay là gì?
Tỷ lệ cho vay là tỷ lệ giữa tiền vay của khách hàng trên tổng tài sản.
Công thức tính tỷ lệ cho vay:
Tỷ lệ cho vay = 100% – tỷ lệ ký quỹ
Ví dụ: Áp dụng ví dụ trên ta có tỷ lệ cho vay sẽ là 100% – 55% = 45%.
Những công ty có thanh khoản tốt thường có tỉ lệ cho vay cao (tối đa 50% theo quy định của Ủy Ban Chứng Khoán).
Tỷ lệ ký quỹ duy trì là gì?
Tỷ lệ ký quỹ duy trì là giá trị tài sản thực tối thiểu của nhà đầu tư buộc phải duy trì trên tài khoản ký quỹ theo quy định của từng công ty chứng khoán.
Đối với một mã chứng khoán, tỷ lệ ký quỹ duy trì tối thiểu sẽ do công ty chứng khoán quy định.
Ví dụ tỷ lệ ký quỹ duy trì của:
- Công ty chứng khoán Sài Gòn (SSI): 35%
- Công ty chứng khoán Rồng Việt: 45%
Công thức tính tỷ lệ ký quỹ duy trì:
Tỷ lệ ký quỹ duy trì = (Tổng giá trị của tất cả khoản chứng khoán tính theo giá thị trường – tổng giá trị các khoản vay) / Tổng giá trị tất cả chứng khoán tính theo giá thị trường.
Trường hợp nếu giá cổ phiếu đi xuống vượt qua tỷ lệ ký quỹ suy trì thì công ty môi giới chứng khoán có thể thực hiện margin call.
Margin call là gì?
Margin call có nghĩa là cuộc gọi ký quỹ, đây được xem là một yêu cầu bổ sung tiền hoặc chứng khoán của công ty chứng khoán đối với nhà đầu tư khi giá chứng khoán giảm khiến cho tỷ lệ ký quỹ của khách hàng thấp hơn tỷ lệ ký quỹ duy trì.
Trên thực tế, khi margin call xảy ra, công ty chứng khoán có thể bắt đầu bán bất kỳ loại chứng khoán nào trong danh mục đầu tư của nhà đầu tư mà không cần phải thông qua ý kiến của nhà đầu tư. Khi đó, các nhà đầu tư buộc phải chấp nhận bị công ty chứng khoán bán chứng khoán của mình hoặc bổ sung một lượng chứng khoán hay tiền để duy trì tỷ lệ ký quỹ tối thiểu.
Công thức tính giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung:
Giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì ) / (1 – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trên tài khoản giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường
Hoặc
Số tiền ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) x Tổng giá trị tài sản trên tài khoản giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường
Ví dụ:
Khi nhà đầu tư sử dụng 2.500$ của mình và vay thêm 2.500$ từ công ty môi giới để mua một lô cổ phiếu X giá 5.000$. Khi đó, tỉ lệ ký quỹ là 50% và tỉ lệ vay là 50%.
Nếu giá thị trường của lô cổ phiếu X giảm xuống 30%, thì giá trị chứng khoán tính theo giá thị trường là 3.500$.
Như vậy tỉ lệ ký quỹ duy trì lúc đó sẽ là: (3.500$ – 2.500$) / 3.500$ = 28.6%
Với tỉ lệ ký quỹ duy trì tại thời điểm đó thấp hơn tỉ lệ ký quỹ duy trì tối thiểu 35%, nhà đầu tư không muốn bị công ty Chứng Khoán bán một phần cổ phiếu của mình thì phải bổ sung số lượng chứng khoán hoặc tiền tương ứng để có tỉ lệ ký quỹ duy trì lớn hơn 35%.
Cách dùng margin an toàn và hiệu quả
Bước 1: Lựa chọn cổ phiếu
Bạn nên chọn cổ phiếu thanh khoản đối với chiến lược này. Việc thanh khoản cao mới thuận tiện để đóng trạng thái margin về mức an toàn. Các cổ phiếu bạn chọn phải có yếu tố cơ bản nội tại tốt vì nhóm này thường được cấp tỷ lệ margin cao. Nên lựa chọn các cổ phiếu đang trong thời kỳ tăng trường hoặc những cổ phiếu mang tính dẫn dắt thị trường.
Bước 2: Thực hiện giao dịch
Trước hết, các nhà đầu tư sẽ dùng vốn của mình để mua cổ phiếu, sau T+3 hàng về tài khoản và giá cổ phiếu tăng lên so với giá mua ban đầu. Khi đó, các nhà đầu tư hãy quan sát cổ phiếu và bắt đầu sử dụng margin để mua thêm khi cổ phiêu tăng đúng như nhận định với mục đích gia tăng lợi nhuận. Điều quan trọng nhất là phải mua đúng nhịp sóng bắt đầu tăng, tuyệt đối không mua khi giá đã tăng quá nhiều so với nền tảng của giá cổ phiếu đó.
Trước khi ra quyết định, nhà đầu tư nên dựa vào các chỉ báo trong phân tích kỹ thuật. Nếu giá cổ phiếu giảm thì bán ngay danh mục ban đầu của mình để đóng trạng thái margin. Nếu giá cổ phiếu tiếp tục tăng thì giá trị tài sản ròng của nhà đầu tư tăng lên. Do đó, các công ty chứng khoán sẽ cung cấp thêm hạn mức cho khách hàng và tiếp tục sử dụng margin để mua vào.
Lúc này, nhà đầu tư có thể mua vào các cổ phiếu cơ bản khác trong danh mục của mình mà chưa tăng giá. Sau khi thị trường hoặc cổ phiếu có dấu hiệu đảo chiều, danh mục margin gần với ngưỡng call (giải chấp) hoặc tài khoản bị call là thời điểm các nhà đầu tư theo chiến lược này thực hiện chốt lời đưa margin về ngưỡng an toàn.
Những rủi ro có thể xảy ra khi dùng margin
– Nhà đầu tư dùng margin với tỷ lệ đòn bẩy càng cao thì mức rủi ro bị thua lỗ càng lớn, thậm chí cháy tài khoản và mất hết số tiền đầu tư.
– Mức lãi vay của các công ty chứng khoán thường sẽ cao hơn so với các ngân hàng. Thế nên nhà đầu tư nếu muốn có lãi thì bắt buộc phải có lợi nhuận cao hơn so với mức lãi mà công ty chứng khoán đặt ra.
– Khi cổ phiếu giảm giá đến mức nào đó, công ty chứng khoán sẽ margin call cho bạn và yêu cầu bạn nộp tiền thêm vào hoặc bán cổ phiếu ra để thu tiền lãi về.
– Giảm tỷ lệ cho vay Margin bất ngờ, trước tỷ lệ 1:2 giờ còn 1:1.5, bạn có 1 tỷ bạn có thể đầu tư 2 tỷ nhưng giờ bạn chỉ có thể đầu tư 1,5 tỷ, bắt buộc bán 500 triệu; với việc giảm tỷ lệ ký quỹ bạn và nhà đầu tư khác sẽ phải bán cổ phiếu ra khiến giá cổ phiếu giảm đồng loạt và gây thiệt hại kép cho bạn.
Khi nào nên và không nên sử dụng margin?
Khi nào nên sử dụng margin?
– Chỉ nên sử dụng margin khi bạn là một người có kinh nghiệm lâu năm trong ngành chứng khoán. Đối với nhà đầu tư mới, margin chắc chắn không phải là một lựa chọn sáng suốt.
– Sử dụng margin khi thị trường có dấu hiệu tăng trưởng rõ ràng.
– Sử dụng margin trong các giao dịch ngắn hạn.
– Lựa chọn các cổ phiếu có tính thanh khoản tốt như: Cổ phiếu cơ bản, cổ phiếu bluechip.
Khi nào không nên sử dụng margin?
Để tránh trường hợp bị thua lỗ nặng thì bạn không nên sử dụng margin trong các trường hợp sau đây:
– Đầu tư các cổ phiếu có lợi nhuận quá thấp.
– Đầu tư cổ phiếu dài hạn
– Hoặc bạn chưa có đủ kinh nghiệm cần thiết
>>> Xem thêm: IPO là gì? Những điều cần biết về IPO
Những thông tin trên đây đã giải đáp ít nhiều cho các bạn những kiến thức cơ bản về margin là gì. Thực chất, margin cũng như con dao 2 lưỡi, nó có thể giúp bạn trở nên giàu có, tăng lợi nhuận một cách đột biến và cũng có thể nhanh chóng lấy đi mọi thứ trong tay bạn. Thế nên, trước khi quyết định có nên sử dụng margin hay không thì bạn hãy cân nhắc thật kỹ càng và chọn lựa cổ phiếu tiềm năng nhất. Chúc bạn thành công!