Trong những tháng đầu tiên của cuộc đời, thì sữa là nguồn thức ăn chính và tốt nhất của bé không có thực phẩm nào có thể thay thế được. Khi qua giai đoạn 6 tháng, cơ thể bé cần nhiều chất dinh dưỡng hơn mà lúc này ngoài sữa mẹ ra thì cần phải đáp ứng thêm các dưỡng chất khác cho trẻ mà sữa mẹ không thể đáp ứng đủ. Theo các chuyên gia dinh dưỡng của tổ chức Y tế thế giới, thời điểm tốt nhất để có thể cai sữa cho bé là khi bé được 18-24 tháng tuổi. Tuy nhiên, tùy vào điều kiện sữa mẹ và các yếu tố khác mà các mẹ có thể có những cách cai sữa cho bé sớm hơn.
Hiện nay, cuộc sống con người ngày càng tiến bộ, nhu cầu mức sống ngày càng được nâng cao, và người mẹ thuộc tiếp người phụ nữ hiện đại nên nhiều bé phải cai sữa trước 1 tuổi. Theo các nhà nghiên cứu cho biết, khi trẻ trước 3 tuổi thì mỗi ngày trẻ cần bổ sung ít nhất 500ml sữa mới đủ cho nhu cầu phát triển thể chất. Vì vậy, nếu sức khỏe không bị ảnh hưởng và có đủ sữa nuôi con, thì các bà mẹ chỉ nên cai sữa cho con trong giai đoạn trẻ khoảng 2 – 3 tuổi.
Contents
1. Khi nào thì bắt đầu cai sữa cho bé
Không có một chuẩn mực nào về thời gian bắt đầu cai sữa cho bé, trừ khi chính bé tỏ ra đã sẵn sàng. Bạn mới chính là người suy xét tình hình và quyết định thời điểm cai sữa cho bé. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên các mẹ bầu nên cho con bú mẹ hoàn toàn trong ít nhất 6 tháng đầu và duy trì cho bú mẹ đến 1 năm tuổi. Dù cho bạn nhận được nhiều lời khuyên từ người thân hay bạn bè, không có gì là đúng hay sai nếu bạn quyết định cai sữa cho bé vào lúc này mà không phải lúc khác. Hãy lắng nghe bản năng làm mẹ của mình!
Một trong những dấu hiệu giúp mẹ nhận ra thời điểm thích hợp để cai sữa cho bé là khi cảm thấy đầu của con đã cứng cáp hơn, không cần dùng tay để đỡ sau gáy. Bên cạnh đó, các mẹ có thể căn cứ vào một vài dấu hiệu như: bé đã ngồi vững mà không cần ai giúp đỡ, hoặc bé tỏ ra khó chịu, nhăn nhó sau khi bú mẹ, thường xuyên thức dậy vào ban đêm vì bị đói…Đây là thời điểm thích hợp để cai sữa cho bé rồi đấy.
2. Làm thế nào để cai sữa cho bé đúng cách
Mẹ bầu cần cai sữa từ từ cho bé khi bé đang ở bất kỳ độ tuổi nào. Không nên đột ngột chấm dứt cho bé bú mẹ vì điều này có thể gây tổn thương cho cả bé và mẹ. Thay vì, mẹ bầu có ý định trốn con đi đâu đó vài ngày để bé dứt bú thì các mẹ có thể thử những cách sau thay cho ý tưởng có thể làm bạn đau khổ và day dứt vì đã “bỏ rơi” con (dù chỉ rất ngắn và vì con).
3. Bỏ một cữ bú
Đầu tiên, mẹ hãy bỏ qua một cữ bú trong ngày và quan sát phản ứng của bé. Lúc này các mẹ nên cần chuẩn bị sẳn một bình sữa mẹ thay thế, được hút ra từ chính sữa của mẹ và cho ra bình, sữa công thức hoặc sữa bò (chỉ khi bé đã tròn tuổi). Việc lặp đi lặp lại những việc này trong cùng thời điểm trong ngày liên tục trong 1-2 tuần sẽ giúp bé có thời gian thích nghi với sự thay đổi. Và với cơ thể người mẹ cũng vậy, cách này cũng giúp nguồn cung cấp sữa của mẹ tự điều chỉnh và giảm đi theo, mẹ sẽ tránh được nguy cơ căng sữa và viêm tuyến vú.
4. Giảm thời gian cho bú
Thay vì bỏ cữ bú, bạn hãy cho bé bú ngắn hơn trong mỗi cữ bú và khi đó nên kết hợp với việc cho bé ăn dặm. Nếu bình thường mỗi cữ bé bú trong 5 phút thì giờ mẹ hãy thử chỉ cho bé bú trong 3 phút thôi. Thay cho khẩu phẩn sữa giảm đi do thời gian bú không đủ, bạn hãy bổ sung cho bé một cữ ăn dặm (đối với bé từ 6 tháng tuổi) hoặc sữa công thức. Cữ bú tối trước khi đi ngủ là khó thay đổi nhất, vì vậy bạn hãy kiên nhẫn, bé sẽ không thể ngon giấc nếu không được bú đủ.
5. Trì hoãn và làm trẻ phân tâm
Với cách này, mẹ chỉ áp dụng khi con đã lớn hơn 1 tuổi. Hãy đặt giới hạn cho mình chỉ cho bé bú đôi ba cữ mỗi ngày. Nếu bé tìm và đòi vú mẹ, hãy tìm cách trì hoãn với một lý do nào đó để làm bé phân tâm kèm với một lời hẹn sẽ cho bé bú sau. Chẳng hạn, nếu bé đòi bú mẹ vào ban chiều, bạn có thể hứa với bé rằng bạn sẽ cho bé bú trước giờ đi ngủ.
Những lưu ý quan trọng trong việc cai sữa cho bé
Mẹ không nên cai sữa khi bé đang bị ốm vì lúc này trẻ sẽ khó thích nghi với những thay đổi mới, gây ra biếng ăn, còi xương. Đặc biệt, với trẻ bị tiêu chảy thì càng bất lợi hơn vì hệ tiêu hóa của trẻ vốn đã non yếu nay lại bị bệnh, khả năng hấp thụ thức ăn giảm sút, bệnh tiêu chảy dễ nặng thêm, trẻ càng biếng ăn và dẫn đến suy dinh dưỡng.
Không nên cai sữa cho bé vào mùa hè trời quá nóng hoặc mùa đông quá rét, hay thời tiết khắc nghiệt, chuyển mùa khi mà ngay cả người lớn cũng thấy mệt mỏi khó chịu. Không cai sữa khi bé đang có vấn đề về sức khoẻ, nhiễm khuẩn, hay suy dinh dưỡng.
Mẹ không nên cai sữa đột ngột vì dễ làm cho trẻ bị sang chấn tinh thần và dễ sinh biếng ăn. Với trẻ nhỏ, bú mẹ không chỉ là một nhu cầu ăn uống mà còn là một nhu cầu tình cảm, muốn được mẹ ôm ấp, bế ẵm. Vì vậy, đột ngột ngừng hẳn việc cho con bú có thể khiến trẻ bị sốc.
Khi tiến hành cai sữa cho bé cần đặc biệt đến chế độ dinh dưỡng, bên cạnh việc giảm bú từ từ cho trẻ, mẹ hãy cho trẻ làm quen với nhiều món ăn mới. Khi trẻ thích thú với những món ăn khoái khẩu, việc cai sữa cũng trở nên dễ dàng hơn, lại đảm bảo được dinh dưỡng cho bé.
Hóa trang ti mẹ là những bí quyết mà các bà mẹ có thể truyền tai nhau vì mỗi mẹ đều có những bí quyết riêng giúp dễ dàng cai sữa cho bé.
Mẹ có thể lên kế hoạch gửi bé về nhà bà nội/bà ngoại một thời gian hoặc cho bé ngủ riêng để bé giảm dần việc bú mẹ. Quá trình cai sữa cho bé các mẹ sẽ rất sốt ruột khi con quấy khóc nhưng các mẹ hãy kiên trì nhé.
Nếu bạn đã thử mọi cách mà chẳng đem lại kết quả khả quan nào, có lẽ thời điểm này không phù hợp để cai sữa. Một số sự kiện diễn ra trong thời gian này có thể làm cho quá trình cai sữa trở nên khó khăn hơn, chẳng hạn bé đang trải qua một mốc phát triển khác và không thể thích nghi được việc bỏ bú lúc này, bé bị bệnh hay gia đình bạn phải chuyển nhà đến nơi khác hoặc thậm chí là trục trặc trong quan hệ vợ chồng của bạn… Đừng quá lo lắng và nản lòng, bạn có thể thử cai sữa lại cho bé sau một tháng nữa. Sớm muộn gì thì việc này cũng xong cả thôi.
Cai sữa cho con là một quá trình và nó không phải là điều có thể dễ dàng thực hiện được ngay. Nếu người mẹ không giúp con thích nghi được với việc cai sữa thì rất có thể trẻ sẽ cảm thấy bị tổn thương và khó chấp nhận. Trẻ sẽ mất cảm giác ngon miệng và sức khỏe của bé sẽ bị suy giảm.
Trên đây là những phương pháp hướng dẫn cai sữa cho bé mà các mẹ nên áp dụng để đạt hiệu quả tốt nhất khi bé yêu của bạn tới giai đoạn này nhé. Chúc các mẹ cai sữa thành công cho con trẻ gia đình luôn hạnh phúc. Hãy luôn đồng hành và ủng hộ tindep.com để biết thêm nhiều thông tin sức khỏe cho cả nhà nhé!