Trời trở lạnh vào đông là lúc đường hô hấp dễ bị nhiễm khuẩn dẫn đến viêm amidan, đây là loại bệnh phổ biến mà bất kỳ ai cũng có thể mắc phải. Bệnh lây lan từ người này sang người khác khi bạn hắt hơi hay nói chuyện gần sát với nhau.
Viêm amidan thường sẽ tự khỏi và không gây biến chứng. Tuy nhiên, không ít trường hợp điều trị không kịp thời, viêm amidan gây biến chứng nghiêm trọng và ảnh hưởng tới sức khỏe. Vậy làm thế nào để điều trị và phòng ngừa viêm amindan đúng cách trong mùa đông?
Một số thông tin về cách phòng ngừa và điều trị viêm amindan dưới đây sẽ giúp bạn bảo vệ tốt giọng nói và cổ họng của mình.
Bệnh viêm amindan là gì?
Bệnh viêm amiđan là tình trạng viêm, xung huyết và xuất huyết của amiđan.
Nguyên nhân gây bệnh
Viêm amidan thưòng là do vi khuẩn hoặc virus gây nên. Loại vi khuẩn gây bệnh thường gặp là liên cầu, tụ cầu. Nguy hiểm nhất là liên cầu đa huyết beta nhóm A, loại vi khuẩn này có thể gây ra nhiều biến chứng. Trong giai đoạn ủ bệnh, giai đoạn từ khi nhiễm khuẩn đến khi bệnh toàn phát (thường từ 2-4 ngày, có thể 1-2 ngày).
Nguyên nhân thứ hai xuất phát từ các virut như virus gây bệnh cúm, bệnh sởi, một số virus gây bệnh viêm mũi họng thông thường kết hợp với số yếu tố thuận lợi dễ gây bệnh như do lạnh, do thời tiết thay đổi đột ngột hay tố kích thích như khói thuốc lá, hoá chất cũng gây bệnh.
Triệu chứng
Một số triệu chứng lâm sàng bắt đầu bằng việc người bệnh có cảm giác mệt mỏi, chán ăn, thi thoảng thấy ớn lạnh. Đối với trẻ em và người bị nặng thì có thể sốt lên tới 39, 40 độ C.
Dấu hiệu dễ nhận biết nhất đó là người bệnh đau họng, nuốt vướng, đầu tiên là cảm giác khô, rát họng, sau đó sẽ đau nhói tại chỗ hoặc đau quanh tai, hoặc đau răng khi nuốt. Ngoài ra, người bệnh có thể ho ra đờm ở vòm họng cùng với hơi thở hôi. Khi khám lâm sàng thì thấy viêm mạc họng, viêm đỏ hay amiđan sưng to, có những mụn trắng trên bề mặt amiđan. Lớp mụn trắng này giống như dã mạc nhưng lấy ra dễ dàng, không chảy máu, tan trong nước.
Một số biến chứng của viêm amiđan
Thường thì viêm amidan không gây biến chứng , tuy nhiên, nó sẽ gây biến chứng khi kéo dài quá 1 tuần và biến chứng thành viêm xơ teo, đây là nguyên nhân chính gây ra các bệnh lý về tai, mũi, họng.
Nếu nguyên nhân do liên cầu thì có thể gây sốt phát ban (bệnh ban đỏ). Một biến chứng hiếm gặp là áp-xe họng, thường xảy ra ở một bên. Nếu lớn cần phải chích rạch tháo áp-xe. Trong một số hiếm trường hợp có thể gặp biến chứng như: thấp khớp, viêm thận (hiện nay hiếm gặp hơn so với nhiều thập niên trước đây).
Cách phòng ngừa
Để phòng ngừa, bạn có thể rèn luyện thân thể, tập thể dục thể thao. Mùa đông giữ ấm cơ thể tránh bị nhiễm lạnh, và để tránh cho những vi khuẩn, virus có sẵn trong họng khi bình thường thì không gây bệnh, nhưng khi cơ thể bị yếu thì nó lại là nguyên nhân gây bệnh. Ngoài ra, phải giữ vệ sinh răng miệng, mũi, họng, súc họng bằng nước muối ấm trước khi đi ngủ. Khi bị viêm amiđan thì nên đi khám và tái khám để tránh xảy ra những triệu chứng nghiêm trọng hơn.
Cách điều trị
Trong hầu hết trường hợp, viêm nhiễm thường gây ra do virut chỉ cần điều trị bằng paracetamol hạ sốt.Trong một số ít bệnh nhân viêm amidan gây ra do vi khuẩn thì điều trị bằng penicillin hoặc erythromycin (nếu bệnh nhân bị dị ứng penicillin). Trường hợp dùng kháng sinh trong 2-3 ngày đã hết sốt thì người bệnh vẫn cần phải tiếp tục uống thuốc cho đủ phác đồ điều trị, tránh tình trạng bị kháng thuốc cho những lần viêm nhiễm tiếp theo.
Nếu người bệnh năng hơn thì phẫu thuật cắt amidan là bắt buộc, tránh cho họ bị viêm đi viêm lại nhiều lần ảnh hưởng nhiều đến quá trình học tập và công tác.