Dân gian thường có câu “đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”, đây là một tập tục của người Việt từ trước đến nay với ý nghĩa là hi vọng những điều tốt đẹp, may mắn, đủ đầy sẽ đên với gia đình trong năm mới. Có lẽ bạn đang thắc mắc tại sao lại mua muối và mua vôi mà không phải là mua thứ khác? Muối với vôi ở đây có ý nghĩa gì? Ngay sau đây, Wiki Cách Làm sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc này. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa câu “đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”.
Vì sao đầu năm nên mua muối?
Theo quan niệm của dân gian, muối là biểu tượng của tình cảm thắm thiết, mặn nồng, sự gắn kết và no đủ. Hạt muối được tạo thành nhờ sự kết tinh, màu trắng của muối là tượng trưng cho sự sạch sẽ, tinh khiết nó biểu hiện cho những tình cảm tốt đẹp, yêu thương nhau. Phong tục mua muối vào đầu năm mang ý nghĩa mong muốn cuộc sống gia đình thuận hòa, gắn bó giữa các thành viên trong nhà.
Ngoài ra, người ta còn quan niệm muối có tính mặn sẽ xua đuổi tà ma, chống lại những thứ ô uế, mang lại may mắn cho gia đình. Bên cạnh đó, vị mặn của muối được ví như vị mặn mà của tình người, tình thân thiết quanh năm trong các mối quan hệ hàng xóm, láng giềng, họ hàng hay mối quan hệ hợp tác làm ăn.
Đó là lý do mỗi khi đến ngày mùng 1 Tết người ta thường mua bán muối trên các con phố, người người hao hức mua một túi muối nhỏ để cầu may cho cả năm.
Vì sao cuối năm nên mua vôi?
Thay vì muối là biểu tượng của sự gắn kết tình người thì vôi lại mang ý nghĩa của sự bạc bẽo, người ta thường có câu “đời bạc như vôi”. Cho nên vào những ngày đầu năm người ta thường tránh việc mua vôi để tránh những chuyện không hay, rạn nứt, đổ vỡ xảy ra trong gia đình, những mối quan hệ bị đứt gãy hay rủi ro đáng tiếc xảy ra.
Vậy vì sao người ta lại mua vôi vào cuối năm? Thực chất, mua vôi vào cuối năm có ý nghĩa là vôi sẽ giúp bạn quét nhà sạch sẽ, trắng tinh tươm. Ngoài ra, nó còn giúp gia đình bạn xóa sạch đi những điều không may mắn trong năm cũ để chuẩn bị đón một năm mới an lành.
Đối với nhiều gia đình sống ở vùng nông thôn người ta có quan niệm rằng nếu rắc vôi bột ở 4 góc vườn rồi vẽ hướng ra phía cổng sẽ giúp xua đuổi tà ma.
Những gia đình nào có người già thì người ta thường mua vôi cuối năm để tiếp thêm cho ông bình vôi, là một loại vật dụng bằng sành, sứ để đựng trầu ăn vôi. Khi lấy vôi nhất định phải cẩn thận, vì người ta quan niệm rằng nếu dùng dao vôi để lấy vôi thì tuyệt đối khôi được ngoáy chìa vôi vào lòng ông, nếu làm như thế sẽ bị bệnh cồn cào ruột gan, bạn chỉ nên lấy vôi bằng cách dùng chìa đưa thẳng rồi rút ra.
Theo quan niệm của người xưa thì ông bình vôi là một vật thiêng trong nhà, vì thế lúc nào cũng phải cho ông ăn no đủ. Tuy nhiên, vì vôi được cho là bạc bẽo nên người ta thường chỉ cho ông ăn vào cuối năm chứ không ai cho ông ăn đầu năm.
Thực chất ý nghĩa câu nói “đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”
Câu nói này cho đến ngày nay nó vẫn còn được lưu truyền, tuy nhiên ý nghĩa của nó thì lại đơn giản hơn ngày xưa một chút. Người Việt vốn tính cần kiệm nên việc mua muối vào đầu năm còn mang một ngụ ý mà cha mẹ muốn truyền tải đến con cái, các bậc tiền bối muốn nhắc nhở hậu bối phải biết sống dành dụm, tiết kiệm để cuối năm có thể “mua vôi” xây nhà, dựng cửa.
Người ta thường mua muối vào sáng mùng 1 Tết nhưng cũng có người mua ngay khi giao thừa kết thúc. Khi bán muối, người bán sẽ đong một bát đầy có ngọn chứ không đong vơi hay gạt ngang miệng bởi người ta cho rằng bát muối có ngọn mới mang lại sự trọn vẹn, cả năm mới no đủ.
Người Việt thường mua vôi là để quét nhà cửa cho sạch sẽ để đón năm mới nhằm xóa đi những điều không may trong năm cũ để có một sự khởi đầu mới suôn sẻ, bình an.
Theo quan niệm ngày xưa thì ngày mùng 1 Tết không nên quét nhà, nếu quét nhà vào ngày này cũng như quét hết tài lộc, may mắn ra ngoài. Ngoài ra, vào ngày mùng 1 Tết cũng không nên cho vay mượn tiền bạc bởi người ta quan niệm sự vay mượn là báo hiệu điềm xấu, túng thiếu sẽ đến với bạn cả năm.
Xem thêm: Cách cúng mùng 1 Tết: Văn khấn, Mâm cỗ, Thời gian
Wiki Cách Làm vừa giải đáp ý nghĩa “đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi” cho những ai chưa hiểu rõ về ý nghĩa câu nói này. Ông cha ta thường có những câu nói hay với ý nghĩa sâu sắc lưu truyền cho con cháu từ đời này sang đời khác với mục đích muốn khuyên dạy con cháu phải sống tốt ở một khía cạnh nào đó. Cũng như câu “đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi” muốn dạy con cháu phải biết sống cần kiệm để tích lũy cho bản thân vào những ngày đầu năm mới như việc mua vôi xây nhà.
Hi vọng những giải thích trên đây sẽ giải đáp được thắc mắc của bạn về câu nói “đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”. Cám ơn bạn đã theo dõi!