Nghị luận xã hội – Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành động.
Mở bài
Khi nhắc đến đức hạnh của một người. Điều đầu tiên mà chúng ta quan tâm đó chính là hành động, cách cư xử của một người. Chính hành động là sự biểu lộ và thể hiện một cách rõ nét cái phẩm chất của một con người. Do đó, câu nói “Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành động.” của nhà văn M. Xi-rê-rông là hoàn toàn đúng đắn.
Con người khi sinh ra không phân biệt thiện, ác. Bản chất của mỗi người đều có hai mặt tốt và xấu. Mặt tốt được coi như đức hạnh của mỗi người. Vậy đức hạnh được định nghĩa là gì? Đó chính là đạo đức, phẩm chất tốt đẹp tồn tại trong tâm mỗi người. Đức hạnh tồn tại trong lương tri mỗi người. Nhưng đồng thời, muốn giữ đức hạnh, ta cần rèn luyền thường xuyên. Và đức hạnh của người khác được thể hiện thông qua hành động thường ngày. Hay nói mỗi cách khác, đức hạnh đẹp cần có hành động để thể hiện.
Thân bài
Hàng nghìn năm qua đi, đã có rất nhiều những câu ca dao, tục ngữ, truyện dân gian thể hiện tầm quan trọng của hạnh động con người. Đồng thời, cũng có không ít những lời phê phán, chê cười thói đời ích kỉ, vô ơn, lười nhác …
Từ xa xưa, đức hạnh đã được thể hiện thông qua những hành động vì con người, vì sự sống. Như trong những câu chuyện cổ tích ngày xưa, chàng Thạch Sanh thật thà dùng cảm, sẵn sàng giúp đỡ mọi người. Hay chàng dị nhân Sọ Dừa nhưng giỏi giang và sau này đã làm Trạng Nguyên. Hay không thể không kể đến bé Gióng một ngày lớn nhanh như thổi, giúp vua đánh bay giặc ngoại xâm, giúp dân chúng được ấm no. Chính lòng yêu nước đã khiến cậu bé lớn nhanh như thổi và trở thành người anh hùng đất nước, được xưng tụng là Thành Gióng.
Hay trong văn học trung đại, ta cũng dễ dàng tìm thấy những nhân vật đầy đức hạnh thông qua các hành động của họ. Như anh hùng Từ Hải (Truyện Kiều) yêu dân và khinh bỉ triều đỉnh thối nát. Chàng đã đứng lên khởi nghĩa vì ấm no, hạnh phúc của nhân dân. Hay với nhân vật Lục Vân Tiên trong truyện thơ Lục Vân Tiên. Dù đang lên kinh ứng thí, nhưng vì lòng nghĩa hiệp, chàng vẫn đánh đuổi bọn cướp để cứu người. Nhưng, làm ân không cần trả, chàng đã từ chối lời ngỏ muốn tạ ân.
Đức hạnh còn được thể hiện qua các hành động vì dân, vì nước. Trong lịch sử của dân tộc Việt Nam ta, cũng có vô số người tốt – những anh hùng dân tộc. Hai Bà Trưng khởi nghĩa đánh đuổi giặc Hán, vì sự độc lập dân tộc mà tiến lên. Hay vị tướng Trần Bình Trọng một lòng vì đất nước. Dù rơi vào tay giặc, bị đe dọa, dụ dỗ, vị tướng này vẫn khăng khăng bảo vệ đất nước “Ta thà làm ma nước Nam, còn hơn làm vương đất Bắc”. Rồi người anh hùng áo vải Nguyễn Huê, một còn người hành động vì dân vì nước. Thương dân, bất bình với triều đình thối nát, quân Thanh xâm lược bờ cõi, Nguyễn Huệ liền dẫn quân ra Bắc, chém giết quân Thanh, lấy lại thái bình cho dân tộc.
Tất nhiên, không thể không kể đến vị anh hùng của cách mạng Việt Nam – chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây chính là hình tượng cao đẹp của một tấm lòng yêu nước thương dân, hành động vì mọi người. Hoàn cảnh dân tộc rối ren, người dân bị áp bức, Hồ Chí MInh đã quyết chí ra đi tìm đường cứu nước. Ba mươi năm ròng rã, người đã đi khắp nơi, học hỏi mọi điều. Chỉ với một mục tiêu, đó là giúp đất nước thoát khỏi ách đô hộ, dân tộc được độc lập, tự do. Hàng loạt những hành động như sinh quên mình vì tổ quốc. Bác Hồ đã trở thành tấm gương cao đẹp trong lòng mỗi con người Việt Nam.
Để được người khác công nhận là một người có đức hạnh tốt, ta không thể chỉ nói mà không làm. Mà tất cả phải được đánh giá thông quá những việc làm. Những việc đó không cần phải quá nghiêm trọng và cao siêu. Có thể đơn giản là những hoạt động thường ngày của mình. Đó sẽ là những cư xử của bản thân đối với mọi người xung quanh. Những hành động dù nhỏ bé thôi cũng sẽ thể hiện được đức hạnh bản thân. Cụ thể như nhường ghế trên xe buýt cho phụ nữ mang thai, dắt người gia qua đường… Tất cả những việc nhỏ nhưng ý nghĩa này đều là thể hiện của một tâm hồn cao đẹp.
Điều này hoàn toàn phù hợp với câu
“Ý nghĩa là nụ,
Lời nói là bông hoa,
Việc làm mới là quả ngọt.”
Trong bất cứ việc gì, mọi thứ đều sẽ xuất phát từ ý nhĩa của hành động. Ý nghĩa tốt, suy nghĩa tích cực thì cần được nói ra. Nhưng, đừng để “lời nói gió bay”. Hãy thực hiện một cách trọn vẹn những gì mình đã nói theo đúng ý nghĩa ban đầu. Có như vậy, thì việc làm của chúng ta mới biến thành “quả ngọt” cho đời.
Tất nhiên, mọi việc đều có tính tương đối, và sự đánh giá đức hạnh phải suy xét trên hoàn cảnh và mục đích thật sự của hành động. Hành động không phân tốt xấu, mà ý nghĩa, giá trị của hành động mới chính là mấu chốt thể hiện đức hạnh. Một hành động có thể là xấu trong trường hợp này. Nhưng chúng lại trở nên tốt đẹp trong trường hợp khác. Do đó, khi đánh giá đức hạnh của một người thông qua hành động. Ta phải nắm được tính huống và ý nghĩa thật sự của hành động.
Cụ thể như nói dối. Thông thường, đây sẽ được xem là một việc làm không đúng, trái lương tâm. Nhưng, nếu lời nói nói đấy có thể cứu được tính mạng của một người thì sao? Ta không thể đánh giá một vị bác sĩ là xấu xa, nếu người đó nói dối bệnh nhân để họ có thêm động lực để chiến đấu với bệnh tật. Nhưng, cũng có những người làm những việc được cho là cao thượng. Nhưng bên trong họ thì ngược lại, tâm địa xấu xa và toan tính. Cụ thể như, những kẻ đứng ra kêu gọi quyên góp ủng hộ bà con vùng thiên tai. Thế nhưng, đến cuối cùng, số tiền, tài sản quyên góp ấy ta thật sự không biết sẽ đi đâu. Đến tay người dân một phần, còn chín phần thì để riêng cho bản thân chúng?
Tu dưỡng bản thân, đức hạnh, hành động vì xã hội là những điều mà mỗi chúng ta đều phải ghi nhớ. Đây chính là yếu tố giúp bản thân, gia đình và xã hội ngày càng tốt đẹp hơn. Đồng thời, ta cũng cần đặc biệt lên án những thói xấu, những hạnh động sai trái trong xã hội. Ví dụ như thói vũ phu, bất hiếu, ăn chơi sa đọa… Bên cạnh đó, ta cũng cần cảnh giác, đề phòng người xấu. Tránh vì lòng thương người của bản thân mà lại đi tiếp tay cho kẻ ác. Ví dụ như những kẻ mượn danh nghĩa mà đi ăn hối lộ, làm tiền… Tất cả nhừng điều đó đều cần bài trừ và lên án.
Kết bài
Trong cuộc sống, điều cao quý nhất chính là mang lại hạnh phúc cho người khác. Đây chính là quan điểm sống đầy nhân văn và đáng tôn trọng. Và để làm được điều này thì ta phải bắt đầu từ bây giờ. Bắt đầu từ những điều nhỏ nhất, là hành động vì người thân và gia đình mình.
Hi vọng bài văn trên sẽ giúp bạn có thêm gợi ý cho bài văn của mình.